Zelfontwikkeling zonder excuses

Selfcare is hot: menig life coach en influencer ziet ‘lief zijn voor jezelf’ als de ultieme manier om in balans te blijven. Dat eigenwaarde en selfcare een belangrijk startpunt is voor zelfontwikkeling zal ik niet betwisten. Het is de basis voor alles. Maar wat vaak verzwegen wordt, is dat het ook een excuus kan zijn om jezelf klein te houden. Een verdoezelend effect, waarbij je de confrontatie met jezelf niet hoeft aan te gaan.

Als je lange tijd door stress uit balans bent, dan wil je logischerwijs maar één ding: daar vanaf komen. Minder hard zijn voor jezelf zijn en aandacht geven aan wat je nodig hebt door rust en relativeren is een goed begin. Maar wat als je meer uit je leven wilt halen? Minder op de automatische piloot wilt leven? Dan zal je eindelijk eens uit je comfort zone moeten komen. En dat is niet altijd makkelijk. Een coach in de arm nemen kan natuurlijk een deel van de oplossing zijn, maar je zult ook zelf aan de bak moeten. Sterker nog, je gaat heel wat rauwe, pijnlijke, beangstigende momenten meemaken voordat je besluit dat je het écht anders wilt gaan doen. Big time.

Uit je comfortzone

Eigenlijk zijn we gedurende de dag constant bezig om ons comfortabel te voelen. Enerzijds door goede prestaties te leveren op het werk, anderzijds door anderen te pleasen; alles om dat gevoel van goed genoeg zijn maar te ervaren. De fight-flight-modus zorgt dat we harder gaan werken om onze gevoelens van minderwaardigheid of pijn te vermijden. We gaan op wilskracht proberen te overleven of verliezen ons in vluchtgedrag als drinken of shoppen. Ook verstarren is een optie: als alles zo overweldigend is dan kunnen we bevriezen uit angst voor pijn en verdriet. Het vermijden van negatieve situaties is op zich een heel menselijk fenomeen: uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat 70% van onze gedachten negatief is. Een redelijk ambitieus plan dus om dat te willen veranderen: don’t even try! Gelukkig kunnen we leren om naar onze monkey mind te kijken zonder in paniek te raken. Er is dus hoop voor de prestatie-gekkies onder ons: zelfs deze über-perfectionist is erin geslaagd om het grootste deel van de tijd in het nu te zijn zonder daar een negatief oordeel aan te koppelen. Daar is wel heel wat zelfontwikkeling voor nodig geweest, en nog steeds is dat een ongoing process. Voor het geval je dacht dat je na zóveel jaar investeren in jezelf wel uitgeleerd was, uh nee. Sorry.

Jezelf klein houden

Hoewel ik als coach toepassingen uit de mindfulness en oplossingsgericht coachen gebruik, zou het te makkelijk zijn om te verkondigen dat alleen dát de oplossing zou zijn voor je stressgerelateerde klachten of burn-out. Het risico is namelijk dat je bepaalde selfcare-rituelen gaat zien als een excuus om jezelf klein te houden. Natuurlijk, Eckhart Tolle lezen kan je leven verrijken, maar als je niet klaar bent om jezelf écht kwetsbaar op te stellen dan kom je niet vooruit. Als jij mindful in een hutje op de hei je gedachten wil gaan observeren, dan is dat prima wat mij betreft. Maar als je terugkomt in het echte leven dan blijkt dat er nog veel hetzelfde is. En veranderen, dat is juist wat je wilt, toch? 

Lief zijn voor jezelf?

Als je een term als ‘lief zijn voor jezelf’ gebruikt als excuus om in dezelfde situatie te blijven, om jezelf niet te hoeven ontwikkelen of om niet gekwetst te worden dan sla je de plank mis. Wat ik vaak hoor van mensen die ik coach – en zo dacht ik zelf vroeger ook hoor – “ik ben zo moe, want mijn werk, collega’s en vrienden vragen zoveel energie van me.” Inmiddels weet ik dat het gaat om je eigen mindset en de manier waarop jij de omstandigheden ervaart. Het is heel fijn om de verandering te zien wanneer een cliënt gaat begrijpen hoe hij of zij anders naar de situatie kan kijken. Want eigenlijk weten we het allemaal wel: we kiezen er zelf voor om ons constant op anderen te richten. Dus vraag jezelf eens af: heb jij de regie of laat je anderen jouw leven bepalen? Focus jij je op de stress die gecreëerd wordt door externe factoren, of op de mogelijkheden? Als je zelf de regie neemt over je leven, dan ga je je weer sterker voelen en kun je bouwen aan je plannen.

Te durven tonen wie je bent

In de jaren dat ik worstelde met mijn zelfbeeld en mijn energie in de handen van anderen legde, hield ik mezelf klein. Ik dacht dat het kwam doordat ik gevoeliger was dan anderen, en dacht 'ach ik ben misschien fysiek niet zo sterk als de gemiddelde persoon'. Ik negeerde de signalen van mijn lijf en vluchtte uit angst in de automatische piloot. Waardoor ik in een vicieuze cirkel bleef zitten en mijn negatieve beeld van mezelf alleen maar bevestigd werd. Toen ik uiteindelijk besloot om wél de confrontatie met mezelf aan te gaan, merkte ik dat ik veel sterker was dan ik ooit kon vermoeden. Ik kreeg een andere baan, vroeg een scheiding aan en leerde mezelf opnieuw kennen. Ik richtte mijn yogastudio en praktijk voor coaching in Breda op. En wat bleek? Kwetsbaarheid is mijn kracht! Nu ik mezelf volledig kan omarmen, ook de eigenschappen die ik liever wegmoffelde, kan ik eindelijk mezelf zien voor wie ik ben. Het is mooi om dit door te kunnen geven aan de mensen die ik begeleid in hun proces van zelfontwikkeling.

Self-care uit je comfort zone: heb jij de moed om jouw kwaliteiten aan de wereld te laten zien? Ik ben benieuwd wat het lezen van dit blog bij je oproept. Je kunt hieronder je reactie achterlaten of me een berichtje sturen.